Henk Wolf heeft de afgelopen tijd twee keer bij BNN Vara op de radio over het Saterfries verteld. In de programma’s Nieuwsradio en Spijkers met koppen vertelde hij kort wat over de geschiedenis van de taal, haar huidige positie en over de emancipatie ervan.
Op 24 juny organisearje de Fryske Akademy, it Seeltersk-Kontoor en it Seelter Buund yn Roomelse de “Dai fon do Seelter”, in populêr-wittenskiplik kongres oer taal en skiednis fan it Sealterlân. Veronika Pugge en ik hâlde tegearre in praatsje oer it opsetten fan Sealterfryske kursussen en it fêststellen fan de nivo’s fan de kursisten. Wy geane dêrby yn op de problemen dy’t der binne by it ynpassen fan minderheidstalen yn it Europeesk Referinsjeramt. Dat is de Europeeske seispuntsskaal om taalfeardigens op oan te jaan. It Referinsjeramt is lykwols makke foar grutte kultuertalen en it nivo fan lytse talen is der net altyd sûnder problemen mei fêst te stellen.
[Klik hjir foar it program fan it kongres.]
Myn omparter en in kwiske dat ik ôfnaam ha, binne op de side [Downloads] te finen.
Am 16.6.2023 habe ich für Germanistikstudenten der Universität Bremen einen Vortrag zu den friesischen Sprachen gehalten. Dieser fand statt im Rahmen des Seminars “Niederdeutsch und benachbarte Sprachen im kontrastiven Vergleich”. Eingeladen wurde ich von Reinhard Goltz.
Für die 5. und 6. Klassen des Laurentius-Siemer-Gymnasiums in Ramsloh habe ich Materialien für eine Einführung in die saterfriesische Sprache und Geschichte entwickelt. Diese wurden diese Woche von mir und von vier ehrenamtlichen Gastlehrern verwendet, um eine Grundlage zu schaffen, auf der die Geschichtslehrerinnen des Gymnasiums weiterbauen können. Die Materialien sind auf der Seite [Kursusmateralien] zu finden.
Yn april 2023 is de Toal-Normierengs-Truppe, yn it koart TNT, oprjochte. Dat is in groepke minsken dat wurden út it Dútsk yn it Sealterfrysk makket. Dat wurdt yn it foarste plak dien om de skoallen yn it Sealterlân te skewielen, want in protte wurden steane net yn de besteande wurdboeken. De list kin ek brûkber wêze foar minsken dy’t teksten yn it Sealterfrysk skriuwe wolle of dy’t oersettingen yn dy taal meitsje. De list befettet útsoarte in protte neologismen. Dat kinne lienoersettingen út it Westerlauwersk Frysk, Noardfrysk, Nederlânsk, Dútsk of Nedersaksysk wêze (bygelyks Krulzeloat nei it foarbyld fan it Nederlânske krulsla, en Kniphoolder foar ponghâlder nei Platdútsk foarbyld), mar ek folsleine nijfoarmingen (lykas Flaaskplume foar auberzjine). Der steane ek ferâldere wurden by dy’t in (justjes) nije betsjutting krigen ha (sa as Breekjäild foar skeafergoeding, en Oachtje für Mirabelle). Troch oaren foarme of út it ferline opdolde wurden komme ek yn de list (foarbylden binne Sküüldouk foar mûlekapke, en Meenteboas foar boargemaster).
Wurdsjebakkerij is net altyd maklik en net ien wit oft in nij wurd it oprêdt. Neffens it aard fan it wurk docht men hast altyd wat dat de taal en de sprekkers tydlik faninoar ferfrjemdet. It kin ek goed wêze dat der in neologisme foarme wurdt, wylst der doch noch in gaadliker wurd yn ‘e taalmienskip yn gebrûk is. Krityk is dêrom altyd mooglik en de list sil net inkeld útwreide, mar ek geregeld oanpast wurde.
Ut praktyske reden wurdt de list stavere neffens de regels dy’t de fjouwer legere skoallen yn it Sealterlân yn har learboeken oan de bern bybringe. Dy wykt op in pear punten ôf fan de stavering fan de besteande wurdboeken. Dat hat fansels ek neidielen, mar de skoallen ha dêrom frege, dat sa komt it.
De TNT bestiet op it stuit út Johanna Evers, Ingeborg Remmers, Veronika Pugge en Henk Wolf. Fierder binne der in pear adviseurs dy’t frege wurde as de kommisje der sels net út komt.
Mittwoch 14.9. habe ich in Bethen für die Mitglieder des Rotary-Klubs in Cloppenburg einen Vortrag über Saterfriesisch gehalten. Besprochen wurden: das Verhältnis zu anderen Sprachen, die Sprachgeschichte und heutige Entwicklungen. Auch wurde die Sprache anhand einiger Sprachproben vorgestellt. Während des gemeinsamen Essens mit den Mitgliedern konnten ein paar interessante Kontakte mit Geschäftsleuten im Saterland geknüpft werden. Diese möchten die Sichtbarmachung des Saterfriesischen unterstützen.